Mahler, Vestdijk en Haitink

Het overlijden van Bernard Haitink heeft veel los gemaakt. Op deze vroege zondagmorgen luister ik naar de Kindertotenlieder van Mahler, een compositie die op de klassieke zender niet vaak te horen is, maar afgelopen woensdag als nummer 171 genoteerd stond in de Klassieke Top/400. Die heb ik gemist. De aanleiding om deze compositie nu in de ochtendstilte te beluisteren ligt in de verbinding tussen Mahler, Vestdijk en Haitink. Haitink verklaarde dat hij als dirigent veel heeft gehad aan de muziekessays van Vestdijk over Mahler. Vestdijk heeft veel over zijn lievelingscomponist geschreven en gebruikte de muziek van Mahler ook in zijn romans. In De kellner en de levenden worden de Kindertotenlieder plots ten gehore gebracht als verwijzing naar de niet vervulde innige kinderwens van mevrouw Van Schaerbeek. Een vrouw die herkend wordt als de vrouw van de tandarts Van Schaerbeek begint dit ‘verboden lied’ te zingen. Zij zong:

In diesem Wetter, in diesem Bruis,

Nie hätt’ ich gesendet die Kinder hinaus!

Man hat sie getragen, getragen hinaus!

…………..

Ich fürchtete, sie erkranken;

Das sind nun eitle Gedanken.

In diesem Wetter, in diesem Graus,

Nie hätt’ich gelassen die Kinder hinaus,

Ich sorgte, sie stürben morgen;

Das ist nun nicht zu besorgen.’

Gek in mijn herinnering had ik de liederen in een uitvoering van Haitink. Ik zocht de lp op…’schade’, ik zie onder een stoffig laagje: Herbert von Karajan met het  Berliner Philharmoniker. Ook niet slecht. Op de foto staat Haitink wel voor dat orkest!